Bảo đảm quyền lợi người xuất khẩu lao động khi trở về nước

Hỏi: Chồng con tôi ở xã Tam Đa (huyện Vĩnh Bảo) đi xuất khẩu lao động tại Lybi ngày 20/9/2010. Ngày 15/2/2011, do nước bạn có chiến tranh nên chồng, con tôi phải về nước (sau khi làm việc tại nước bạn 4 tháng 20 ngày). Tuy nhiên, việc thanh lý hợp đồng của công ty Isalco với chồng, con tôi vẫn chưa được thực hiện. Để đảm bảo quyền lợi của người lao động, trong trường hợp này người lao động có thể kiến nghị đến cơ quan nào để được xem xét giải quyết? (Chị Vũ Thị Lán, xã Tam Đa, huyện Vĩnh Bảo)

Trả lời:

Nội dung chị hỏi liên quan đến các quy định của luật người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Lao động năm 2006, Nghị định 126/2007/NĐ-CP ngày 10/9/2007 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài và Thông tư số 21/2007/TT-BLĐTBXH ngày 8/10/2007 của Bộ Lao động – Thương binh và xã hội.

Theo đó, người lao động đi làm việc ở nước ngoài phải ký kết hợp đồng với doanh nghiệp dịch vụ. Hợp đồng đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài bắt buộc phải có thoả thuận về chấm dứt hợp đồng trước thời hạn và trách nhiệm bồi thường thiệt hại. Theo nội dung trong đơn của chị thì chồng, con chị phải về nước trước thời hạn do khu vực nơi chồng, con chị làm việc có chiến sự. Đây thuộc trường hợp bất khả kháng, người lao động phải chấm dứt hợp đồng trước thời hạn, không vi phạm hợp đồng. Đồng thời, khu vực có chiến sự là khu vực bị cấm đi làm việc ở nước ngoài theo quy định của luật.

Trong thời hạn 180 ngày kể từ ngày chấm dứt hợp đồng, hai bên phải tiến hành thanh lý hợp đồng. Văn bản thanh lý hợp đồng phải có các nội dung: lý do chấm dứt hợp đồng, việc thực hiện nghĩa vụ của các bên, các khoản thanh toán giữa doanh nghiệp dịch vụ và người lao động, các nội dung khác mà hai bên đã thoả thuận.

Khi doanh nghiệp và người lao động thanh lý hợp đồng trong trường hợp lao động về nước trước thời hạn thì người lao động được hoàn trả tiền ký quỹ (bao gồm cả gốc và lãi). Trong từng trường hợp cụ thể, doanh nghiệp dịch vụ sẽ cùng với người lao động tiến hành các thủ tục hoàn tiền ký quỹ hoặc uỷ quyền cho người lao động trực tiếp rút tiền ký quỹ tại ngân hàng hoặc chuyển giao cho Cục Quản lý lao động ngoài nước giải quyết.

Đến nay quá thời hạn thanh lý hợp đồng mà công ty vẫn chưa thanh lý Hợp đồng với chồng, con chị mà không có lý do chính đáng thì chồng, con chị có quyền gửi đơn đến Sở Lao động – Thương binh và Xã hội thành phố yêu cầu Công ty giải quyết dứt điểm việc thanh lý hợp đồng và giải quyết mọi chế độ, quyền lợi cho người lao động theo quy định.

Ngoài ra, theo Luật sửa đổi một số điều của Bộ luật Lao động năm 2006 (sửa đổi khoản 2 Điều 166, khoản 3 điều 167 Bộ luật lao động) thì những tranh chấp về bồi thường thiệt hại giữa người lao động với doanh nghiệp đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng thuộc thẩm quyền giải quyết của TAND không bắt buộc phải qua hoà giải tại cơ sở. Thời hiệu yêu cầu giải quyết tranh chấp lao động trong trường hợp này là 3 năm kể từ ngày xảy ra hành vi mà mỗi bên tranh chấp cho rằng quyền, lợi ích của mình bị vi phạm.

Do vậy, chồng và con chị có quyền khởi kiện tranh chấp lao động tại TAND nơi bị đơn có trụ sở chính nếu hai bên không thương lượng, hoà giải được.

TRUNG TÂM TRỢ GIÚP PHÁP LÝ NHÀ NƯỚC THÀNH PHỐ