UBND thành phố Hải Phòng vừa có quyết định số 2252/QĐ-UBND ngày 01/10/2018 về việcc phê duyệt Quy hoạch phát triển các cụm công nghiệp (CCN) thành phố Hải Phòng đến năm 2020, định hướng đến năm 2025.

Ngày 10-10-2018, Bộ Tài nguyên-Môi trường có văn bản phát động cuộc vận động “Chống rác thải nhựa”, đề nghị các bộ, ngành, các tỉnh, thành phố…tổ chức chỉ đạo và vận động cộng đồng “nói không với sản phẩm nhựa sử dụng 1 lần”. Để phong trào này đi vào cuộc sống, các cấp, ngành và người dân cần chung tay thực hiện.

Sản phẩm nhựa phế thải nơi nào cũng có !

Trước thực trạng ô nhiễm môi trường do việc lạm dụng túi nilông, từ năm 2011, nhiều tổ chức đoàn thể như Hội Nông dân, Hội Liên hiệp Phụ nữ thành phố …chỉ đạo các cấp hội vận động cán bộ, hội viên, người dân hạn chế và tiến tới không sử dụng túi nilông mà dùng làn nhựa hoặc túi thân thiện với môi trường khi đi chợ, mua sắm. Nhưng qua nhiều năm, việc sử dụng túi ni-long chưa giảm. Không dừng ở túi ni-lông, sản phẩm nhựa dùng một lần xuất hiện và được sử dụng ngày càng nhiều.

Rác ngập đường, gây mất thẩm mỹ và ảnh hưởng nghiêm trọng môi trường sống

Hiện nay, việc sản xuất, cung cấp sản phẩm nhựa sử dụng một lần diễn ra tràn lan. Tại các chợ Tam Bạc, chợ Ga…. ống hút, túi ni-lông, màng bọc thực phẩm được bày bán rất nhiều. Những sản phẩm này có giá khá rẻ, cốc nhựa chỉ khoảng 10.000 – 20.000 đồng/túi 50 chiếc, ống hút 5-10.000 đồng/túi 100 chiếc.  Đồ nhựa dùng một lần còn được rao bán tràn lan trên các trang mạng internet, chỉ cần cú điện thoại, người tiêu dùng được cung cấp tận nơi. Rồi tại các siêu thị, sản phẩm nhựa dùng một lần được bày bán nhiều. Phần lớn các sản phẩm nhựa dùng một lần này không có thông tin gì về chất lượng sản phẩm, hạn sử dụng, hướng dẫn cách sử dụng an toàn. Bên cạnh đó, việc sản xuất sản phẩm nhựa rất dễ dàng. Tại làng nghề Tràng Minh (quận Kiến An) nhiều hộ sản xuất túi ni-lông, cốc nhựa dùng một lần từ phế liệu nhựa. Việc tìm mua loại máy làm cốc nhựa dùng một lần không khó, chi phí bình quân vào khoảng 200-300 triệu đồng/máy làm cốc, máy sản xuất ống hút nước hoặc túi ni-lông rẻ hơn chỉ hơn 100 triệu đồng/máy. Các loại máy này được rao bán rất nhiều trên các trang mạng.

Cùng với đó, nhu cầu sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần của người dân rất lớn. Đây là món đồ không thể thiếu tại cửa hàng đồ uống, đồ ăn nhanh hay trong những buổi party, picnic dã ngoại. Hệ quả là lượng rác thải nhựa đang gia tăng nhanh, xuất hiện ở khắp nơi, đặc biệt khu vực du lịch, bãi biển. Quanh khu vực âu tàu đảo Cát Bà, những túi nilon, chai nhựa trôi nổi khắp mặt vịnh, chung quanh các nhà hàng nổi. Giám đốc Ban quản lý các vịnh thuộc quần đảo Cát Bà Nguyễn Công Hòa  cho biết: Mỗi ngày lực lượng vệ sinh của ban thu gom 8-10 m3 rác thải nhựa trên mặt các vịnh. Không chỉ khu vực Cát Bà, hiện nay, lượng chất thải nhựa và túi nilon ở Hải Phòng ở mức cao, chiếm khoảng 8-12% lượng chất thải rắn sinh hoạt, tương đương khoảng hơn 100 tấn rác/ngày.

Thực tế trên cho thấy, công tác truyền thông về tác hại của sản phẩm nhựa dùng một lần chưa mạnh mẽ. Đồng thời các chính sách để kiểm soát, hạn chế sản phẩm nhựa dùng một lần chưa hiệu quả. Mức thuế 40.000 đồng/kg túi là thấp, không hạn chế được việc sử dụng sản phẩm này.

Thực hiện đồng bộ quản lý với tuyên truyền

Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ môi  trường Trần Minh Tuấn cho biết: Các loại nhựa được dùng trong những vật dụng thường ngày từ chai nước cho đến bao bì sẽ sản sinh ra khí metan, etylen… Đây là thủ phạm làm tăng nhiệt độ toàn cầu, gây ra hiện tượng trái đất ấm lên và mực nước biển dâng cao, đe dọa đến nhiều cộng đồng sinh sống ven biển. Tuy nhiên, sản phẩm nhựa dùng một lần mang lại rất nhiều thuận lợi trong sinh hoạt, nên việc hạn chế nó cần phải bắt đầu từ ý thức của người dân. Bên cạnh đó, cần có các giải pháp quản lý đối với việc sản xuất sản phẩm nhựa dùng một lần. Quy định chặt chẽ hơn việc sản xuất, tiêu thụ sản phẩm dùng một lần, phát triển sử dụng sản phẩm thân thiện với môi trường thay thế sản phẩm nhựa dùng một lần…Về chính sách, nhà nước cần đánh thuế môi trường cao đối với sản phẩm nhựa dùng một lần. Hiện nay trên thế giới có 75 nước có chính sách quản lý, từ cấm sử dụng túi nhựa, đến đánh thuế người tiêu dùng, đánh thuế nhà sản xuất, nhà bán lẻ sản phẩm nhựa dùng một lần.

Thứ trưởng Bộ Tài nguyên-Môi trường Võ Tuấn Nhân cho rằng, để hạn chế núi ni-lông không thân thiện với môi trường, cần phải có sự tham gia của toàn xã hội và phải có các loại túi thay thế.  Đồng thời, đẩy mạnh chính sách khuyến khích các sản phẩm tự tiêu hủy, thân thiện với môi trường, hỗ trợ để sử dụng phổ biến hơn các sản phẩm túi thân thiện với môi trường.

Thực tế trên cho thấy, để phong trào này đạt mục tiêu đề ra, các cơ quan chức năng tăng cường tuyên truyền nhiều hơn những tác hại của việc dùng sản phẩm nhựa dùng một lần; đồng thời, quản lý chặt chẽ hơn việc sản xuất và tiêu dùng sản phẩm  này, đánh thuế thật cao. Có như vậy thì mới có thể chống rác thải nhựa, tiến tới “tẩy chay” sản phẩm nhựa dùng một lần.