(Haiphong.gov.vn) - Sáng 11/4, Phó Chủ tịch Uỷ ban nhân dân thành phố Nguyễn Đức Thọ chủ trì hội nghị với sự tham gia của lãnh đạo các Sở, ngành, Uỷ ban nhân dân các quận, huyện và đơn vị tư vấn thiết kế, nhằm rà soát hướng tuyến và bàn thảo các bước triển khai Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai–Hà Nội–Hải Phòng đoạn qua địa bàn thành phố. 

Đây là một trong những dự án giao thông trọng điểm quốc gia, mang tính chiến lược trong việc kết nối vùng, phát triển kinh tế – xã hội và tăng cường quốc phòng – an ninh.

Tuyến đường sắt Lào Cai–Hà Nội–Hải Phòng có tổng chiều dài chính khoảng 390,9 km, điểm đầu tại vị trí kết nối ray qua biên giới giữa ga Lào Cai mới và ga Hà Khẩu Bắc (Trung Quốc), điểm cuối tại khu bến Lạch Huyện, TP. Hải Phòng. Bên cạnh đó, dự án còn gồm ba tuyến nhánh tổng chiều dài khoảng 27,9 km. Trong đó, đoạn qua địa bàn Hải Phòng dài gần 49 km tuyến chính và hai tuyến nhánh dài 20,57 km (từ ga Nam Hải Phòng – ga Nam Đồ Sơn và từ Trạm tác nghiệp kỹ thuật Nam Đình Vũ – ga Đình Vũ). 

Theo thiết kế, tuyến chính được quy hoạch với vận tốc 160 km/giờ, tuyến nhánh 80 km/giờ. Dự án đi qua 9 tỉnh, thành gồm: Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hà Nội, Bắc Ninh, Hưng Yên, Hải Dương và Hải Phòng. Tổng mức đầu tư sơ bộ ước tính khoảng 203.231 tỷ đồng (tương đương 8,369 tỷ USD). Khi hoàn thành, dự án không chỉ giảm áp lực cho các tuyến quốc lộ hiện hữu mà còn góp phần rút ngắn thời gian vận tải hàng hóa và hành khách từ biên giới phía Bắc về cảng biển Lạch Huyện, thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội vùng trung du, miền núi và đồng bằng sông Hồng.

Tại hội nghị, đại diện đơn vị tư vấn thiết kế đã trình bày 2 phương án hướng tuyến chính qua Hải Phòng. Cả 2 phương án đều đảm bảo yêu cầu kỹ thuật về độ dốc, bán kính cong, an toàn kết cấu, song vẫn còn một số điểm vướng mắc liên quan đến vị trí Ga Tân viên hiện chưa thống nhất, ảnh hưởng đến quy hoạch đô thị và hạ tầng giao thông xung quanh. Khu vực đảo Cát Hải: chịu tác động của ngập mặn, địa chất phức tạp, đồng thời phải cân nhắc bảo vệ các dự án thủy sản, du lịch sinh thái. Đường 356: tuyến đường hiện hữu giao cắt với hướng tuyến cần xác định phương án vượt – hầm – cầu cho phù hợp. Đơn vị tư vấn đề xuất tiếp tục phối hợp với chính quyền địa phương và Ban Quản lý Khu kinh tế Hải Phòng rà soát kỹ lưỡng, bảo đảm hạn chế tối đa tác động đến đời sống dân sinh, môi trường và hoạt động sản xuất – kinh doanh của doanh nghiệp.

Phát biểu kết luận, Phó Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Đức Thọ khẳng định: “Dự án đường sắt Lào Cai–Hà Nội–Hải Phòng là công trình giao thông trọng điểm quốc gia. Để bảo đảm tiến độ, hiệu quả và tháo gỡ kịp thời các vướng mắc về cơ chế, chính sách, thành phố Hải Phòng kiến nghị Bộ Xây dựng khẩn trương tham mưu trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Nghị quyết thực hiện Nghị quyết số 187/2025 của Quốc hội về chủ trương đầu tư dự án. Nghị quyết này sẽ tạo hành lang pháp lý vững chắc, giúp các địa phương chủ động triển khai công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, đầu tư khu tái định cư, đồng thời thu hút vốn và công nghệ quốc tế.” Theo Phó Chủ tịch, Nghị quyết cần quy định rõ cơ chế phối hợp liên tỉnh, cơ chế huy động vốn ngân sách và vốn vay, thẩm quyền phê duyệt thiết kế, phương án bồi thường – hỗ trợ, cũng như cơ chế ưu đãi cho doanh nghiệp tham gia đầu tư.

Để nhanh chóng hiện thực hóa mục tiêu, Phó Chủ tịch Nguyễn Đức Thọ giao: Ban Quản lý Dự án Đường sắt (Bộ Xây dựng) hoàn thiện vị trí tim tuyến đoạn qua Hải Phòng, thống nhất với UBND các quận, huyện; phối hợp với chính quyền địa phương và Ban Quản lý Khu kinh tế rà soát khu vực đảo Cát Hải và giao cắt đường 356. Sở Nông nghiệp và Môi trường tổ chức đo vẽ, xây dựng bản đồ địa chính, xác định nguồn gốc và hiện trạng sử dụng đất; lập phương án bồi thường, giải phóng mặt bằng và báo cáo cấp thẩm; tham mưu phương án bảo vệ diện tích nuôi trồng thủy sản và thủy lợi; bố trí tái định cư cho người dân. Ban Quản lý Dự án Đầu tư Xây dựng Công trình Giao thông và Nông nghiệp triển khai thủ tục đầu tư khu tái định cư, bảo đảm hạ tầng đồng bộ. UBND các quận, huyện căn cứ ranh giới giải phóng mặt bằng đã được phê duyệt, khẩn trương kiểm kê, niêm yết và chi trả bồi thường; tổ chức công tác vận động, hỗ trợ dân di dời và tái định cư. Sở Tài chính tham mưu, bố trí vốn năm 2025 để thực hiện công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng và đầu tư khu tái định cư. 

Hội nghị đã đạt được sự đồng thuận cao về hướng tuyến, lộ trình và cơ chế phối hợp triển khai. Việc sớm ban hành Nghị quyết của Chính phủ sẽ tháo gỡ các vướng mắc về cơ chế, chính sách, tạo điều kiện cho Hải Phòng và các tỉnh, thành liên quan triển khai dự án một cách đồng bộ, hiệu quả. Khi hoàn thành, tuyến đường sắt Lào Cai–Hà Nội–Hải Phòng sẽ trở thành huyết mạch vận tải Bắc – Nam, rút ngắn thời gian di chuyển, giảm chi phí logistics, đồng thời mở ra cơ hội phát triển kinh tế, du lịch, và nâng cao năng lực cạnh tranh cho thành phố Hải Phòng nói riêng và vùng Đồng bằng sông Hồng nói chung. Phó Chủ tịch Nguyễn Đức Thọ khẳng định thành phố cam kết đồng hành cùng Bộ Xây dựng, các bộ, ngành Trung ương và địa phương để sớm đưa dự án vào thi công, đáp ứng kỳ vọng của nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp./