Đồng chí Nguyễn Đức Cảnh - người chiến sĩ cách mạng kiên trung

Đồng chí Nguyễn Đức Cảnh sinh ngày 02 tháng 02 năm 1908, tại làng Diêm Điền, nay là thị trấn Diêm Điền, huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình, trong một gia đình nhà nho nghèo, có truyền thống yêu nước. Thân phụ là cử nhân Nguyễn Đức Tiết, làm nghề dạy học. Thân mẫu là bà Trần Thị Thùy, quê ở làng Cổ Am, huyện Vĩnh Bảo, thành phố Hải Phòng. Cha mất sớm, đồng chí được bạn của cha ở quê ngoại nuôi ăn học.

Nguyễn Đức Cảnh tham gia phong trào yêu nước từ năm 1925 và sau đó gia nhập Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc sáng lập. Năm 1928, đồng chí là ủy viên kỳ bộ Thanh niên Bắc Kỳ, phụ trách khu Duyên Hải (Hải Phòng, Kiến An, Vùng mỏ), kiêm Bí thư Tỉnh bộ Thanh niên Hải Phòng. Đồng chí là một trong những người đề ra chủ trương “Vô sản hóa”, đưa hội viên thanh niên vào hầm mỏ, bến cảng, nhà máy để rèn luyện và tuyên truyền chủ nghĩa Mác - Lênin. Bản thân đồng chí trực tiếp làm thợ tại nhà máy Carông Hải Phòng. Đồng chí dành nhiều thời gian cho tổ chức huấn luyện, viết các tài liệu tuyên truyền về chủ nghĩa Mác - Lênin cách mạng, dân tộc, dân chủ.

Trước yêu cầu phát triển của phong trào cách mạng, tháng 3 năm 1929, đồng chí Nguyễn Đức Cảnh, cùng những thành viên tích cực của Kỳ bộ Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên Bắc kỳ, họp tại nhà số 5D Hàm Long, Hà Nội, thành lập chi bộ Cộng sản đầu tiên ở trong nước. Đầu tháng 4 năm 1929, đồng chí thành lập chi bộ Cộng sản đầu tiên ở Hải Phòng. Tháng 6 năm 1929, tham gia thành lập Đông Dương Cộng sản Đảng ở Bắc Kỳ, ủy viên Ban Chấp hành Trung ương lâm thời và Bí thư Tỉnh ủy Hải Phòng.

Ngày 28/7/1929, tại nhà số 15 phố Hàng Nón, Hà Nội, đồng chí đã chủ trì Hội nghị đại biểu thành lập Tổng Công hội Đỏ Bắc Kỳ và được bầu làm Hội trưởng lâm thời; đồng thời Hội nghị đã quyết định xuất bản báo Lao động và tạp chí Công hội Đỏ do đồng chí phụ trách.

Tháng 2 năm 1930, đồng chí dự hội nghị thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam tại Hương Cảng (Trung Quốc) và được lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc giao nhiệm vụ xây dựng tổ chức Đảng ở Bắc Kỳ. Tháng 4 năm 1930, đồng chí thành lập Đảng bộ Đảng Cộng sản Việt Nam thành phố Hải Phòng và trực tiếp làm Bí thư Tỉnh ủy, sau đó, làm Bí thư Xứ ủy Bắc Kỳ. Tháng 5 năm 1930, đồng chí tổ chức cho đồng chí Trần Phú, Tổng Bí thư đầu tiên của Đảng về khảo sát phong trào công nhân Hải Phòng, đồng thời góp ý kiến khởi thảo Luận cương Chính trị của Đảng.

Tháng 10 năm 1930, đồng chí được Trung ương điều vào tham gia Xứ ủy Trung Kỳ. Tháng 4 năm 1931, đồng chí bị địch bắt tại Hưng Thủy (nay thuộc thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An). Trong xà- lim Hỏa Lò, Hà Nội, đồng chí đã dồn hết tâm trí viết cuốn “Công nhân vận động” để trao lại cho Đảng. Sáng ngày 31/7/1932, đồng chí Nguyễn Đức Cảnh bị thực dân Pháp sát hại trước cửa Đề lao Hải Phòng.

Đồng chí Nguyễn Đức Cảnh là học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, một trong những người sáng lập Đảng Cộng sản Việt Nam, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Bí thư đầu tiên của Đảng bộ Hải Phòng. Đồng chí là hiện thân của tinh thần yêu nước chân chính, là tấm gương sáng về đạo đức cao quý của người cộng sản, đã cống hiến trọn đời cho sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc.