Cần quan tâm phổ biến pháp luật cho lao động tự do, lao động KCN

Công nhân công ty gốm Đá Bạc (Thủy Nguyên) trong một buổi tuyên truyền, phổ biến pháp luật

Tính đến ngày 31-12-2014, thanh niên toàn thành phố có trên 535.000 người (chiếm khoảng 29,5% dân số). Sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế kéo theo chuyển dịch lao động, cơ cấu xã hội, nghề nghiệp của thanh niên. Số thanh niên từ nông thôn ra thành phố làm lao động tự do, thanh niên lao động ở các khu công nghiệp đang có chiều hướng gia tăng.

Khi “thủ phạm” là công nhân

Từng là một công nhân cần mẫn, có thu nhập ổn định nhưng Vũ Văn Núi, sinh 1971, ở xã Tân Liên, huyện Vĩnh Bảo, lại vướng vào vòng lao lý. Vốn làm việc tại lò nấu phôi hợp kim kẽm, phân xưởng ép thủy lực thuộc Cty TNHH Quốc tế Vĩnh Chân, trụ sở tại cụm công nghiệp Tân Liên (Vĩnh Bảo), Núi đã lợi dụng sơ hở trong việc quản lý, nhiều lần trộm cắp thỏi hợp kim kẽm mang về nhà cất giấu. Khi thấy số lượng hợp kim kẽm mà mình lấy được đã nhiều, Núi gặp một đối tượng chuyên thu mua phế liệu để bán kiếm tiền.

Tuy nhiên, hành vi phạm tội của Núi đã không thể “qua mắt” được cơ quan công an. Phải ra đứng trước vành móng ngựa và trả giá đắt với bản án 9 tháng tù giam về tội “trộm cắp tài sản”, Núi tỏ ra hối hận nhưng tất cả đã muộn.

Mới đây nhất, ngày 11-4 vừa qua, Công an quận Dương Kinh đã triệt phá một đường dây môi giới mại dâm, trong đó đối tượng bán dâm là những nữ công nhân lao động trong các doanh nghiệp trên địa bàn quận. Kẻ cầm đầu đường dây này là Lê Thị Uyn, sinh 1965, ở tổ 6, phường Hưng Đạo, Dương Kinh. Ban đầu, Uyn mở quán bán nước và đồ ăn nhưng món lời từ việc kinh doanh hàng “tươi mát” khiến thị bất chấp vi phạm pháp luật. Trong thời gian bán hàng nước và đồ ăn sáng, Uyn có điều kiện tiếp xúc với khách hàng và nắm được nhu cầu mua dâm. Đồng thời, thị cũng biết hầu hết nữ công nhân làm việc tại đây có mức lương thấp, nhiều người có hoàn cảnh gia đình khó khăn nên đã chèo kéo họ “làm thêm” để tăng “thu nhập”.

Đang lúc khó khăn, một số người đành “nhắm mắt đưa chân” nghe theo lời của Uyn, trong đó có 2 nữ công nhân Vũ Thị T và Nguyễn Kim L. Mỗi khi có khách đặt vấn đề mua dâm, Uyn sẽ nhận tiền trước với giá từ 300-500 ngàn đồng/người/lượt, trong đó thị hưởng từ 50-100 ngàn đồng, còn lại trả cho người bán dâm. Sau khi nhận tiền, Uyn gọi điện cho người bán dâm đến nhận mặt khách rồi đưa nhau đi tìm địa điểm thực hiện. Nếu vào thời gian công nhân đang phải lao động tại các doanh nghiệp thì Uyn hẹn với khách chờ đến giờ họ tan ca sẽ thực hiện “hợp đồng”.

Cần được chú trọng đúng mức

Có thể nói, trên đây là một số ví dụ trong rất nhiều vụ việc vi phạm pháp luật mà thủ phạm là thanh niên lao động tự do và thanh niên lao động ở các khu công nghiệp trên địa bàn thành phố. Ý kiến nhiều chuyên gia nhận định, ngày nay bên cạnh những mặt thuận lợi nhất định, một bộ phận thanh niên cũng dễ tiếp cận với những mặt trái của đời sống xã hội.

Dưới sự tác động của toàn cầu hóa, những sản phẩm độc hại phi văn hóa bằng nhiều con đường, nhất là qua internet, các phương tiện truyền thông tác động trực tiếp, liên tục đến lối sống của thanh niên, tạo nhiều sức ép và khó khăn trong việc bảo vệ phát huy các giá trị truyền thống trong giới trẻ. Sự gia tăng của các tệ nạn xã hội, sức khỏe sinh sản, tỉ lệ nhiễm HIV còn diễn biến phức tạp đã và đang tác động xấu. Cùng với đó, sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế cùng số thanh niên từ nông thôn ra thành phố làm nghề lao động tự do, thanh niên lao động ở các khu công nghiệp đang có chiều hướng gia tăng.

Đại diện LĐLĐ thành phố cho biết, công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật lao động tới công nhân, lao động được các cấp công đoàn thành phố quan tâm. Ví dụ như trong khuôn khổ chương trình dự án Oxfarm Đoàn kết Bỉ, năm 2013, các cấp công đoàn thành phố tổ chức 31 buổi tuyên truyền, 17 lớp tập huấn về pháp luật lao động… cho gần 6.000 lượt cán bộ công đoàn và công nhân, lao động. Trung tâm Vì người lao động nghèo, Trung tâm Tư vấn pháp luật (LĐLĐTP) đã tổ chức hàng chục buổi tập huấn, tuyên truyền, tư vấn pháp luật ở cơ sở với sự tham gia của hàng nghìn công nhân, lao động. Tuy nhiên, so với yêu cầu, công tác này chưa được nhiều nơi quan tâm đầu tư đúng mức về thời gian và kinh phí, đội ngũ cán bộ làm công tác pháp luật còn mỏng.

Trong khi đó, hầu hết ở tất cả các LĐLĐ quận, huyện, công đoàn ngành…, cán bộ làm công tác chính sách đều kiêm nhiệm nhiều hoạt động nên khối lượng công việc rất lớn, hoạt động nghiệp vụ đan xen, vì thế khó có điều kiện chuyên sâu. Do đó, để việc tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho thanh niên lao động tự do, thanh niên lao động ở các khu công nghiệp và thanh niên nông thôn đạt hiệu quả, các sở, ngành, địa phương, các khu, cụm công nghiệp cần chủ động phối hợp, tăng thời lượng, đổi mới và đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền, phổ biến các chính sách pháp luật có liên quan mật thiết đến thanh niên.

(Báo An ninh Hải Phòng)