(Haiphong.gov.vn) – Chiều 5/8, Đoàn công tác số 3 của Quốc hội do đồng chí Lê Quang Mạnh, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội làm Trưởng đoàn làm việc với UBND thành phố giám sát chuyên đề thực hiện Luật Bảo vệ môi trường năm 2020. Tiếp và làm việc với Đoàn có đồng chí Lê Anh Quân, Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố.

Theo báo cáo tại cuộc làm việc, kể từ khi Luật Bảo vệ Môi trường năm 2020 có hiệu lực, thành phố đã ban hành nhiều chính sách, chương trình, kế hoạch cụ thể nhằm triển khai hiệu quả công tác bảo vệ môi trường trên địa bàn. Chất lượng môi trường ở khu vực đô thị, nông thôn và các khu, cụm công nghiệp từng bước được cải thiện.

Đáng chú ý, thành phố đã triển khai mô hình phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn tại các xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao và kiểu mẫu; tỷ lệ rác thải sinh hoạt ở đô thị được thu gom cơ bản triệt để, ở khu vực nông thôn cũng được nâng lên đáng kể. Nhiều tổ chức, cá nhân ngoài nhà nước tích cực tham gia vào các hoạt động bảo vệ môi trường, góp phần lan tỏa phong trào trong cộng đồng dân cư. Công tác bảo vệ môi trường trong sản xuất, kinh doanh có nhiều chuyển biến tích cực, mức độ ô nhiễm, suy thoái môi trường được hạn chế, chất lượng môi trường từng bước được cải thiện.

Bộ chỉ số đánh giá kết quả bảo vệ môi trường của Hải Phòng do Bộ Tài nguyên và Môi trường phê duyệt và công bố cho thấy kết quả ngày càng được nâng cao. Tại khu vực phía Tây thành phố, tỷ lệ dân cư sử dụng nước sạch và nước hợp vệ sinh đạt 100% cả ở thành thị và nông thôn; tỷ lệ thu gom và xử lý chất thải rắn sinh hoạt đạt 92,3%; 100% khu công nghiệp, khu chế xuất có hệ thống xử lý nước thải tập trung đạt chuẩn; 92,9% số cơ sở gây ô nhiễm nghiêm trọng đã được xử lý.

Từ năm 2021 đến nay, khu vực phía Đông thành phố đã bố trí hơn 2.692 tỷ đồng từ ngân sách phục vụ công tác môi trường, trong đó chi ngân sách sự nghiệp bảo vệ môi trường hằng năm luôn đạt trên 1% theo quy định.

UBND thành phố Hải Phòng kiến nghị Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật về bảo vệ môi trường theo hướng thống nhất, rõ trách nhiệm, khả thi và phù hợp với thực tiễn, khắc phục tình trạng chồng chéo, thiếu hiệu lực thi hành.

Thành phố Hải Phòng cũng kiến nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cho phép thí điểm thành lập thị trường các-bon nhằm triển khai cơ chế trao đổi và bù trừ tín chỉ các-bon giữa các tổ chức có tư cách pháp nhân hoạt động trên địa bàn thành phố.

Cụ thể, trong giai đoạn 2025–2026, thành phố đề xuất xây dựng khung cơ chế chính sách và kỹ thuật để thực hiện thí điểm cơ chế bù trừ, trao đổi tín chỉ các-bon, đồng thời thử nghiệm việc thành lập sàn giao dịch tín chỉ các-bon tại địa phương. Sang năm 2027, sẽ triển khai thực hiện thí điểm cơ chế này tại thực tế và đưa sàn giao dịch tín chỉ các-bon vào hoạt động.

Bên cạnh đó, thành phố kiến nghị các bộ, ban, ngành Trung ương như: Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Tài chính, Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Công Thương, Bộ Xây dựng, Bộ Nội vụ... phối hợp hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi trong việc triển khai các quy định pháp luật liên quan đến bảo vệ môi trường và thị trường các-bon trên địa bàn thành phố trong thời gian tới.

Phát biểu kết luận cuộc làm việc với UBND thành phố, đồng chí Lê Quang Mạnh, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Phó Chủ nhiệm thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội, Trưởng đoàn công tác đánh giá cao sự vào cuộc, triển khai tích cực của thành phố Hải Phòng trong triển khai thực hiện Luật Bảo vệ môi trường năm 2020. 

Qua thực tế triển khai cho thấy, thành phố Hải Phòng đang có nhiều mô hình bảo vệ môi trường hiệu quả, tiêu biểu như việc chuyển đổi các khu công nghiệp theo hướng sinh thái. Đây là hướng đi sáng tạo, phù hợp với mục tiêu phát triển bền vững. Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là cần sớm có cơ chế chuẩn hóa để từ mô hình thực tiễn có thể nhân rộng trên phạm vi cả nước. Do đó, đề nghị thành phố chủ động đề xuất cụ thể với các cơ quan Trung ương nhằm thể chế hóa thành quy chuẩn, chính sách.

Một mô hình khác cũng đang được Hải Phòng thực hiện có hiệu quả là phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn. Dù hiện nay tình trạng chôn lấp rác vẫn còn phổ biến ở nhiều địa phương, gây ô nhiễm môi trường, nhưng tại Hải Phòng, công tác phân loại rác đã được tổ chức đồng bộ từ hộ dân đến khâu vận chuyển, góp phần giảm thiểu ô nhiễm và nâng cao hiệu quả xử lý chất thải. Đây là kinh nghiệm thực tiễn đáng được ghi nhận, tổng kết và chia sẻ rộng rãi.

Thay mặt Đoàn giám sát, Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính Lê Quang Mạnh đề nghị thành phố tiếp tục quan tâm bố trí, sử dụng nguồn lực cho công tác bảo vệ môi trường, trong đó có vấn đề sử dụng quỹ bảo vệ môi trường; vấn đề quản lý chất thải rắn, xử lý nước thải,  xử lý ô nhiễm môi trường ở cụm công nghiệp, làng nghề; có giải pháp giảm và xử lý rác thải nhựa đại dương...

Thành phố cũng cần đẩy mạnh thi hành Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, kiến nghị sửa đổi cụ thể các nội dung vượt thẩm quyền địa phương; ban hành văn bản hướng dẫn thuộc trách nhiệm địa phương; ưu tiên bố trí ngân sách cho công tác bảo vệ môi trường; tăng cường thanh tra, xử lý nghiêm hành vi gây ô nhiễm; thu hút nguồn lực xã hội hóa; rà soát tổ chức bộ máy, thủ tục hành chính; thúc đẩy tuyên truyền nâng cao nhận thức cộng đồng…

Đối với các đề xuất của thành phố Hải Phòng, Trưởng đoàn giám sát đề nghị các bộ, ngành, theo chức năng, thẩm quyền được giao, tham mưu với Chính phủ tiếp tục tháo gỡ vướng mắc, hướng dẫn kịp thời, nhất là các đề xuất về lựa chọn nhà đầu tư dự án điện rác; định mức, đơn giá xử lý chất thải rắn sinh hoạt…

Để hoàn thiện dự thảo báo cáo kết quả giám sát, Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính Lê Quang Mạnh đề nghị UBND thành phố Hải Phòng tiếp thu ý kiến tại cuộc làm việc, khẩn trương rà soát, bổ sung nội dung báo cáo và gửi Đoàn công tác trước ngày 10/8 tới.

Trước đó vào sáng cùng ngày, Đoàn công tác số 3 của Quốc hội đã đi khảo sát thực tế việc chấp hành pháp luật về môi trường tại Khu công nghiệp Nam Cầu Kiền và Khu liên hiệp xử lý chất thải rắn Tràng Cát./.